Medycyna akademicka

Medycyna akademicka

Medycyna akademicka i medycyna naturalna zorientowane są na zdrowie.

Medycyna oficjalna (akademicka, kliniczna) i medycyna niekonwencjonalna (naturalna, komplementarna, alternatywna) są zgodne co do swojego podstawowego celu. Jest nim wspieranie zdrowia człowieka. Niezależnie od tego czy dane oddziaływanie dotyczy przypadków nagłych, czy przypadków i dolegliwości przewlekłych, ostatecznym celem tych oddziaływań jest wspieranie zdrowia i życia człowieka.

Ta wspólnota celów w podejściu klinicznym i naturalnym jest obecnie jeszcze bardziej widoczna niż kiedyś. Jest tak za sprawą przyjęcia przez WHO (Światową Organizację Zdrowia) nowej definicję zdrowia. Poprzednia definicja zdrowia pojmowała zdrowie bardziej w kategoriach zwalczania choroby i opierała się na paradygmacie biomedycznym. Obecnie przyjęta definicja zdrowia kładzie znacznie większy nacisk na pozytywny aspekt zdrowia – eksponuje spełnianie się człowieka w życiu społecznym i kulturowym.

Aktualna definicja zdrowia opiera się na socjo-ekologicznym i holistycznym modelu zdrowia. 

Czym jest zdrowie – współczesna definicja zdrowia

Obecnie Światowa Organizacja Zdrowia definiuje czym jest zdrowie w następujący sposób:

Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia).

Jak widzimy definicja ta mocno eksponuje pozytywny aspekt zdrowia – zdrowie jest czymś, co możemy wspierać i pielęgnować, ponieważ jest fizycznym, społecznym i umysłowym dobrostanem. Wcześniejsze, bardziej negatywne definiowanie zdrowia, ujmowało je jako brak choroby. Z takiego spojrzenia wynikało bardziej ograniczone pojmowanie pielęgnowania zdrowia: aby być zdrowym należało starać się zwalczać choroby, gdy one się pojawiają. 

Z czasem Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) do swojej definicji i ujęcia zdrowia jako dobrostanu (wellness) dodała jeszcze zdolność człowieka do prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego oraz możliwość realizowania się w wymiarze duchowym. 

Wspólne płaszczyzny pomiędzy medycyną oficjalną i medycyną naturalną

Szerokie pojmowanie pojęcia zdrowia człowieka przez WHO zbliża oficjalną medycynę kliniczną i medycynę naturalną. Innym, równie istotnym, pomostem pomiędzy medycyną akademicką a naturalną jest zmiana paradygmatu medycyny oficjalnej. Już w latach 70-tych XX wieku rozpoczął się przechodzenia Światowej Organizacji Zdrowia z socjomedycznego modelu zdrowia na model socjo-ekologiczny.

W nowym modelu zdrowia WHO (holistyczny, socjo-ekologiczny) istotne miejsce zajmuje tryb życia pacjenta, zaś od postaw personelu medycznego oczekuje się większej humanizacji i psychologizacji kontaktów z pacjentami. Pacjent przestaje być tylko maszyną do naprawienia, przestaje być postrzegany w sposób czysto inżynieryjny. Chory nie jest już tylko i wyłącznie uszkodzoną maszyną; jest człowiekiem doświadczającym cierpienia na wskutek swojej choroby czy dolegliwości.

Takie bardziej osobowe podejście do pacjenta w nowym paradygmacie medycyny, zbliża do siebie stanowisko medycyny oficjalnej i komplementarnej (naturalnej). Zdolność do kontaktu interpersonalnego z chorym stała się wspólnym istotnym czynnikiem zarówno w podejściu klinicznym i naturalnym.

Kolejnym ważnym punktem wspólnym obu podejść jest pielęgnowanie zdrowia, jako wartości.

Nowy model medycyny oficjalnej zwraca większą uwagę na tryb życia pacjenta i zapobieganie chorobom (profilaktyka). W obliczu narastającej „epidemii” chorób cywilizacyjnych, nawet bardzo duże nakłady finansowe na pomoc interwencyjną, nie są w stanie w pełni zahamować tego procesu. Niezbędne są zmiany w trybie życia ludzi – np. powrócenie do uprawiania ruchu i sportów rekreacyjnych. Kwestia zachęcania do pozytywnych zmian w trybie życia i wzięcia większej osobistej odpowiedzialności za swoje zdrowie jest zatem kolejnym wspólnym punktem w podejściu medycyny klinicznej i naturalnej.

Bardzo ciekawym zjawiskiem w medycynie akademickiej są także pojawiające się egzystencjalne koncepcje zdrowia. Przykładem może być noetyczna koncepcja zdrowia autorstwa K. Popielskiego. Patrzy ona na chorego w sposób bardzo podmiotowy, a proces choroby postrzegają w powiązaniu całościowym rozumieniem sensu życia i znaczenia cierpienia.

Kolejnym punktem wspólnym w podejściu klinicznym i naturalnym jest wzrastająca rola pielęgniarstwa w światowym systemie leczniczym. W praktyce oznacza to, iż w trosce o zdrowie człowieka bardziej eksponuje się obecnie także wartość postawy empatii, życzliwości i opiekuńczości, a nie tylko samą wiedzę inżynieryjną.

Medycyna Integralna - Zdrowie - Medycyna Akademicka
Medycyna Integralna - Zdrowie - Medycyna Akademicka

Człowiek taktowany jest wówczas jako całość zawierająca komponent fizyczny, emocjonalny i duchowy.

Na koniec warto wspomnieć o zjawisku stosunkowo nowym w oficjalnej medycynie światowej, a mianowicie o wprowadzaniu na wielu liczących się uczelniach medycznych dodatkowych fakultetów z zakresu terapii naturalnych i komplementarnych. Począwszy od Ośrodka Naukowo-Badawczego w Bobigny we Francji w roku 1982, stopniowo coraz więcej uczelni medycznych dla lekarzy zaczęło prowadzać dodatkowe zajęcia fakultatywne z zakresu tradycyjnych i współczesnych alternatywnych metod leczenia.

W Stanach Zjednoczonych opracowano profesjonalny podręcznik dla lekarzy prezentujący w sposób metodyczny i naukowy podstawy medycyny alternatywnej i komplementarnej. Takie profesjonalne zapoznanie się przez lekarzy z zagadnieniami terapii naturalnych otwiera większe możliwości na lepszą współpracę w przyszłości pomiędzy podejściem medycyny klinicznej podejściem medycyny naturalnej.